Ongepubliceerd
Seks is een goed onderwerp
Seks is een goed onderwerp. Goed omdat het enerzijds zo out there is, in de vorm van rode ramen, Game of Thrones, insinuaties alom en alleen al vanuit het idee dat het broodnodig is voor de voortplanting (die ook alom plaatsvindt, zeker als je dertiger bent). Anderzijds is seks een zo ontzettend onbesproken onderwerp, zijn orgasmes tijdens het hebben ervan voor vrouwen veelal allesbehalve vanzelfsprekend, is de badkledingdag in de sauna razend populair en is een lange relatie het meest seksloze dat er is (aldus een vroeger klasgenootje die ik bij de schommels trof). Goed dus omdat het volgens mij omgeven is van heel veel mysterie, spanningsvelden en normalisering.
Hoe komt het dat ik bij elke relatie na anderhalf jaar geen zin meer heb in seks? Dat vroeg Lize Korpershoek zich af in haar documentaire Mijn Seks is Stuk. Waanzinnig. Het is geloof ik niet eerder dat ik een dergelijke eerlijke openheid zo gedeeld heb zien worden. Laat staan op televisie. Dat het volstrekt waar is, dat was me meteen duidelijk, gebaseerd op eigen ervaringen en vooral de vele verhalen van vriendinnen, of anderszins vrouwen in verscheidene media. Dat was mede ook waarom ik me liet inspireren tot het principe, vooralsnog theoretisch: waarom zou je de nieuwigheid en spanning van het hebben van een nieuwe liefde opgeven om zo voor altijd bij dezelfde persoon te kunnen zijn? (Wetende dat vreemdgaan veel mensen niet vreemd is…)
Nadat ik op mijn 16e aan de pil ging, dit tien jaar lang volhield en er toen mee stopte, dacht ik: ‘wauw ik heb een libido’. Dat hoor je vaker. In een latere relatie viel me op dat ik rondom mijn ovulatie (enkele dagen ná de ongesteldheid, want ook daarover bestaan veel raadsels) een libido had. Dat is logisch, want dan ben je vruchtbaar en zou je ‘ervoor’ evolutionair gesproken ‘open moeten staan’. Maar, wanneer ik ook veel zin heb in seks is inderdaad in die eerste paar maanden met een nieuwe liefde en dat impliceert meteen dat het na die maanden minder wordt. Dát zou weer kunnen impliceren dat het evolutionair gezien logisch is om bij verschillende mannen een kind te ‘nemen’ (ook alweer zo een beladen woord in de context), maar zo ver zou ik niet durven te gaan.
In de besprekingen rondom Mijn Seks is Stuk kwamen er een aantal zaken aan het licht die op een ‘normale’ gang van zaken betreffende seks duidden. In Ladies Night werd er onder meer kritiek geuit op de male gaze tijdens De Wereld Draait Door van Matthijs en Adriaan van Dis. In plaats van aandacht te besteden aan de documentaire van Korpershoek, lag de aandacht bij hoe zwaar en vervelend het voor de man zou zijn. Evenzo werd er bij Ladies Night verteld dat seks overrated zou zijn (Patty Brard), maar ook vooral heel erg lekker, belangrijk en gewenst (de andere gasten). Hoewel de kritische noot bij de male gaze me wel aansprak, sprak het benadrukken door vrouwen dat seks altijd heel belangrijk is me minder aan. Des te meer de documentaire die ik even later zag. Zo zit het namelijk. Lize Korpershoek: amen.
Simone de Beauvoir omschrijft het als de verhouding tussen subject en object. De man is eeuwenlang het subject geweest en de vrouw het object. De vrouw zijn object. Ook tijdens de seks is dat een welgekozen beeldspraak, evenals letterlijk gebeuren: hij neemt haar. Andrea Dworkin gaat zelfs zo ver om de (seksuele) onderdrukking van de vrouw aan te wijzen als de essentie van onze Westerse cultuur. Een vrouw neuken is een vrouw doden, vanuit de heilige mannelijke drie-eenheid: seks, geweld en dood. Als de man klaarkomt, dan is de seks klaar, en goed. Zo denkt Lize Korpershoek erover, en zo denken veel vrouwen erover. Uiteraard een tantra-, Mail & Female- en extreem (seksueel) geëmancipeerde georiënteerden daar gelaten. Daaruit volgt vrij klaarblijkelijk dat simpelweg ‘genomen’ worden veelal niet echt de moeite waard blijft.
Dan nog even terug naar het onbesproken karakter van seks. Veel verder dan een banaan met condoom op school, een ouderlijke doorverwijzing naar de huisarts voor anticonceptie of het vieren van je ongesteldheid met taart komt het niet. Vaak. Seks is ‘verbannen’ naar de slaapkamer en is iets tussen hen die het ondergaan. Veelal jong, onervaren en onzeker. Erover praten is ongewoon, je er in ontwikkelen buitenaards maar het blijven doen is hartstikke normaal. Een graadmeter voor de kwaliteit van je relatie zelfs. Hoe daar meerdere kinderen uit naar voren kúnnen komen, is mij nog wel eens een raadsel.
Het idee dat man en vrouw trouw behoren te blijven aan elkaar, een heel gelukkig leven lang, is al te vinden in de Bijbel. Dat wil niet per se zeggen dat de Bijbel seksuele monogamie, of een seksuele onderdrukking van de vrouw voorschrijft. Eerder is het een bron van informatie dat ‘we’ al zo’n 2000 jaar minstens gewend zijn het op deze manier te doen. Bovendien is de lange relatie waarop voor velen een carrière, een koopwoning en een gezin gegrondvest zijn. Steady, materialistisch maar seksloos. Voor Lize Korpershoek werd het dan ook een zoektocht naar de sprong in het diepe: het oprakelen van de (vroegere) relatie met haar moeder, het ondergaan van menselijke aanraking en het aan proberen van nieuwe lingerie. Ten behoeve van het ‘verhelpen van het probleem’ (i.e. het geen zin hebben in seks). Het is een analyse van verlangens, of het ontbreken ervan. Het is niet een verkennen van genot, en het vergroten dáárvan.
Aline van de Watering 